Teknik Bilgi ■ Rüzgar Enerjisi Santrallerinde Katkı Payı .. Odemenin Yatırımın Karlılığına Etkileri Dr. Ferdi Türksoy Rüzgar Enerjisi Danışmanı Türksoy E.M.D. Ltd. Şti. 70¾ 60¾ 50¾ 40¾ 30¾ 20¾ 10¾ O¾ 0,5 Rüzgar enerjisi sektöründeki ti.im aktörlerin de bildiği gibi 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde, rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi kurmak üzere yapılmış lisans başvurularından aynı alan ve/veya aynı trafo merkezi için birden fazla başvurunun bulunması durumunda, sisteme bağlanacak olanı/olanları belirlemek için yarışma yapılmaktadır. Yapılan yarışmada teklif edilen en yüksek katkı paylarına göre yapılan sıralamada en fazla katkı payını ödemeyi teklif eden(ler), sisteme bağlantı hakkını elde etmektedirler. Bu katkı payııun ödenmesine dair usul ve esaslar Rüzgar Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Lisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği'nde (22 Eylül 2010 tarihli Resmi Gazete, Sayı: 27707) düzenlenmiştir. Burada belirtilen, "aynı bölge", Coğrafi koordinatlarıyla tanımlanan santral sahalarının birbirleriyle kesiştiği (bir santral sahasının diğer bir santral sahasını kısmen kapsaması ve/veya birbirlerinin türbinlerini etkilemesi hali) veya çakıştığı (bir santral sahasının diğer bir santral sahasının tamamını kapsaması hali) bölgeyi ifade etmektedir. Aynı trafo merkezi ise heni.iz başvuru aşamas.ında bulunan birden fazla üretim tesisinin bağlanmayı talep ettiği trafo merkezini, belirtmektedir. 1,5 - L 2,5 3,5 Verilen Katkı Payı (krş) 4,5 5,5 102 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2011 Yapılan 8 paketlik yarışmada 57 trafo merkezi için teklif edilen katkı paylarının 5 kuruşun üzerindeki rakamlara vardığı gözlemlenmiştir. Yarışmada en yüksek teklifi vererek trafoya bağlanma hakkı kazananların %65'inin bir kuruştan az bir katkı payı öderneyi teklif etmişken, yaklaşık %15'lik bir bölümünün ise 3 kuruştan fazla bir katkı payı ödemeyi teklif ettikleri görülmektedir. Bu çalışmada katkı payı ödenmesinin bir ekonomik analizinden çok, yatırımın karlılığının belirlenmesinde -yatırım maliyeti dışındaki- en önemli parametre olan RES'nin kapasite faktörü üzerindeki etkisinin bir analizinin yapılması amaçlannuştır. Sonuçta santralin yaurım maliyeti değişmeyeceğinden karlılığının bir göstergesi olarak verimliliği temel alınmıştır. Kapasite Faktörü bir RES'nin ne kadar verimle çalışuğırıın bir göstergesi olup, yüzdesel olarak ifade edilmektedir. Örneğin, l0M\'v' kurulu güçte bir RES'nin yıllık üretimi 33 milyon k\Xlh ise, kapasite faktörü 33,000 M\'{lh/ (8760 saat* 10 :Cvf\X/)=%37.6'dır. Türkiye'de işletmede bulunan RES'nin çoğunun kapasite faktörü de %30-35 aralığında bulunmaktadır. 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun'da belirtildiği üzere rüzgar enerjisine dayalı tesislerde üretilecek elektriğe uygulanacak tarife 7.3 ABD doları cent/k\Xlh'tir (~12 kuruş). Buna göre, ödenecek çeşitli miktardaki katkı paylarının RES'nin kapasite faktörüne etkileri farklı durumlar için irdelenmiştir. Diğer bir deyişle ödenen katkı payı sonrasında RES'nin veriminin ne mertebede azalacağı kapasite faktörü olarak ifade edilmiştir. Bu çalışmada katkı payının 0.01 krş ile 6 krş arasında değiştiği durumlar ele alınmıştır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=