Makale ■ Elektrik Piyasaları ve Özelleştirmeler 6. Henüz fark edilmemekle beraber kamulaşorma işlemlerinde yaşanan yasal sıkıntılar bu projelerde çok daba ağır sonuçlar yaratabilir düzeydedir. 7. TEİAŞ tarafından, Sistem Kullanım Anlaşması m.1O ve Bağlann Atılaşması m.16 uyarınca düzenlenen ve düzenlenecek olan fıder açma cezaları yasal düzenlemelerle hukuka uygun hale getirilmedikçe son derece büyük sorunlara sebebiyet verebilir düzeydedir. TEİAŞ tarafından kesilen cezalara ilişkin olarak lider açma ve kapama zamanları ve süreleri ile hangi fıderlerin bu cezaya konu olduğu belirtilmediğinden, TEİAŞ'ın tek taraflı iradesi ile karar verdiği bu cezalar hukuki ve teknik dayanaktan yoksundur. Sonuç ve Çözüm Önerilerimiz Yukarıda başlıca sıralanan bu sorunların elbette bir günde çözülmesini beklemek hayalperestlik olacakor. Ancak bir takım pratik yöntemlerve önerilerle sorunun büyük ölçüde halledilebileceği inancındayız. Şöyle ki; öncelikle özelleştirmelerin ihale süreçlerinde, isteklilerin tetkik edebilinesiveri odasına eklenmemiş ancak devir sonrasında ortaya çıkan bir takım dava ve takipler ile yine devir sonrasında öğrenilen ve muaccel hale gelmiş olmasına rağmen yıllarca takibi yapılmamış ve bu sebeple arnk kemikleşmiş ve tahsili imkansız şirket alacaklarına ilişkin olarak, istekli tarafından özelleştirme sürecinde verilen teklifler bahsi geçen belgelerin yokluğunda sunulmuş olduğu ve fizibiliteler bu esaslara göre yaptldığı için yatırımcılarca yapılacak geri ödemelerde, şirketlerin karlılığını önemli şekilde etkileyen bu hususların belli bir oranda tenzilat konusu edilebilmesi gerekmektedir. Yine yatırımcılar açısından özelleştirilen şirketlerden, özel sektör yapısına adapte olabilecek ve şirket için verim sağlayacak personelin istihdamı için yatırımcılar ellerinden gelen gayreti göstermiş ve bu personeli mümkün olduğunca elde nıttnuşmr. Ancak bu kıymetli personel Jwwıv.oib.gov.tr 60 ENERJi DÜNYASI EK1M2011 haricinde ve sadece devir anlaşmasındaki şartlardan faydalanmak isteyen bir kadroyu da yanrımctların yıllar boyunca üzerinde taşımaya mahkum bırakılması adil olmadığı gibi özel teşebbüs mannğı ile de uyuşmamaktadır. Özelleştirilen elektrik dağıorn şirketlerinin kullanmakta olduğu programlar eski ve verimsiz olduğu gibi maalesef yeni ve modern programlarla da uyum sağlayamamaktadır. Örneğin şirketlerin çoğunun mevcut alt yapısında var olan takip programı modern takip sistemlerinin hiçbiriyle uyuşmadığı gibi, BK. 84 kapsamında faizin anaparadan önce tahsilini bile engellemektedir. Yatırımcı şirketlerin bir an evvel bu konuda gerekli önlemleri alması ve özellikle alt yapı sorunlarını ve veri aktarımını hızlıca tamamlaması gerekmektedir. Diğer taraftan, EPDK'nın 2011-2015 yıllan için belirlenen kayıp kaçak oranlarının ilgili şirketlerde bazında hangi kriterler esas alınarak belirlendiği ve tam bir adaletin sağlanıp sağlanamadığı hususu kendi başına ayrı bir tartışma konusudur. Elbette EPDK bu konuda yetki sahibi , olan yegane kurumdur ama sistemin bekası ve doğru işlemesi açısından bu tip önemli düzenlemeler yapılırken yatırımcıların da görüş ve önerilerine kıymet verilmesi gereklidir kanaatindeyiz. Tüm enerji yatırımlarında olduğu gibi dağıorn şirketlerinde de, özellikle yapılması zorunlu yatırımlar konusunda kamulaştırma konusu yine önem arz etmekte olup; henüz fark edilmemekle beraber kamulaşorma işlemlerinde yaşanan yasal sıkıntılar bu projelerde çok daba ağır sonuçlar yaratabilir düzeydedir. Bu sebeplerle öncelikle EPDK'nın Kamulaşorma Dairesi büyük özveri ile çalışmasına rağmen, mevcut personel sayısıyla projelere yetişmekte güçlük çektiği için, bir an evvel EPDK'ya kamulaştırma konusunda nitelikli personel takviyesi zorunludur. Diğer taraftan son dönemlerde Yargıtay ve Danıştay içtihatları ile iyice içinden çıkılmaz bir hal alan kamulaştırma işlemleri hususunda, sektörün sorunları da gözetilerek ivedilikle bir mevzuat revizyonu yapılması zorunludur. Son olarak, TEİAŞ tarafından, düzenlenen fıder açma cezaları yasal düzenlemelerle hukuka uygun hale getirilmedikte son derece büyük sorunlara sebebiyet verebilir düzeyde olup; bu hususta ya TEİAŞ'ın gerekli düzenlemeleri bir an evvel yapması ya da yatırımcıların vakit kaybetmeden ve ortak hareket ederek, TEİAŞ tarafından kesilen bu cezalara ilişkin olarak yasal yollara başvurması gerekmektedir. Tam da bu sebeplere, hem yatırımcılar hem de ilgili idareler için yasal düzenlemelerdeki eksikliklerin belirlenmesi ve uygulamacılar açısından uygun ve adil çözüm yollarının bulunabilmesi için, ül kemizdeki mevcut uygularnaları yaşanan sorunları ve çözüm yollarını yaşanmış olan deneyintlerle de betimleyerek sunmak ve sorunlara sektörün farklı noktalarındaki aktörleriyle beraber çözüm bulmak son derece önemlidir. Kaynaklar [1] Demirkol İ., ''Türkiye'de Yaptlan Özelleştirme Çalışmalarıve Çimento Sektörü Uygulamaları" , Türkiye Finans Yöneticileri Vakfı (lstanbul) web sitesi -www.finanskulup.org.tr, Ocak 2005; Ankara Ticaret Odası web sayfası - www.atonet.org.tr ,Şubat 2005. [2] Engels, Anti-Dühring, Sol Yay., Mart 1977. [3] www.epdk.gov.tr [4] www.oib.gov.tr ■ Bu makale, 15-17 Haziran 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen ICCI 2011'de bildiri olarak sunulmuştur.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=