içinde yaklaşık %25 değer kaybı ile, sanayi tüketicilerine elektrik satış fiyatı piyasada dolar bazında, düşmüştür. ■ Enerji piyasasında 2011 yılının en kayda değer olayı, TEDAŞ'ın işletme hakkım devredeceği büyük elektrik dağıtım bölgeleri ihalelerinde, yerli ortaklıkların kazandıkları ihalelerin, devir bedelini ödeyememesi, dolayısıyla teminat mektuplarını yakmalarıdır. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın, ihale bedelinin ödenmesini kolaylaştırmak için tanıdığı ek süreler içinde de bedeller ödenememiş, sırasıyla 2. ve 3.'nün çağırılması sürecine girilmiştir. Bu durum Bedaş, Ayedaş ve Gediz'de (bu üçü Türkiye perakende satışının %35'ini teşkil ediyor) aynı durum yaşanmıştır. ■ Benzeri başarısızlık, elektrik üretim grupları ihalesinin 1. Grubunu teşkil eden Hamitabat, ihalesinde yaşanmıştır. Tek teklif verildiği için, ihale iptal edilmiştir. Ulusal ve Uluslararası gelişmeler dikkate alındığında, 2012 yılı için Türkiye enerji piyasasında ne gibi gelişmelerin olacağını öngörüyorsunuz? 2011 yılının ikinci yarısından itibaren Avrupa'da yaşan ekonomik karmaşa ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da gelişen "Arap Baharı", etkilerini 2012 yılında daha çok gösterecektir. Avrupa ülkelerinde, birkaç ülke dışında görülecek ekonomik daralma, başta sanayimizi çok etkileyecektir. Arap Baharı dolayısıyla da ihracatımız azalacak, o ülkelerde verdiğimiz müteahhitlik hizmetleri düşüşe geçecektir. Bu durum yurt içinde, işsizliği artıracaktır. Bütün bunların yanında, 2011 yılında ekonocari açığın (bugünlerde 90 milyar dolara ulaşmıştır) frenlenmesi için getirilecek acı reçeteler de ekonomimizi dizginleyecektir. Bütün bunları dikkate alan hükümetimiz daha bugünden, 201 l'de %8,5 olan ekonomik büyü- . meyi %4,S'e çekmeyi planlamıştır. Bu olumsuz tablonun enerji piyasasında, aşağıdaki değişikliklere neden olacağını öngörüyoruz: ■ Ekonomik büyüme ile elektrik talebi arasındaki yakın korelasyonu dikkate aldığımızda, tüketim artışında bir yavaşlama olacağını düşünüyoruz. 201 O yılı sonunda 21 O milyar kWh olan ve 2011 yılı sonu itibariyle 225 milyar kWh'a ulaşacağını hesapladığımız elektrik tüketiminin 2012 yılının ilk yarısında %6, ikinci yarısında %4 artışla yıllık ortalamafiyatı artma eğilimi içinde olacaktır. ■ 2012 yılına da barajlardaki düşük su seviyesi ile girmiş olacağız. 2012 ıslı ilk çeyreğinde çok büyük kar yağışları olmazsa, hidrolik santrallardan elektrik üretimi büyük ölçüde düşecek, bu durumda en güvenilir temel yük santralı olan doğal gaz kombine çevrim santralarına büyük görevler düşecektir (özellikle akşam ve yaz puantlarında). 2011 yılı yazında bile, 36,000 MW'lık, yaz puantının karşılanmasında zorlanan sistem çok kritik durumlar yaşayacaktır. Yazın bölgesel kesintiler olacağını bile hesaba katmamız gerekiyor. Temsilcisi olduğunuz sektör için 2012 yılından beklentileriniz ne- da %5 seviyesinde gelişmesini beklilerdir? yoruz. ■ Doğalgaz kullanımı bütün dünyada artmasını sürdüreceği için Türkiye'de doğal gaz fiyatlarının, artmasa bile düşmeyeceğini düşünüyoruz. Bu durumda, güneş enerjisi ile entegre çalışacak doğal gaz kombine çevrim santralarının (hybrid sistemler) önünün açılacağını öngörüyoruz. Ayrıca, ucuzlamasını sürdüren fotovoltaik elektrik üretim sistemlerinin de gelişeceğini (özellikle Çin'den gelecek ucuz sistemlerde) görür gibi oluyoruz. ■ Sözleşmesi uzatılmayan "Batı Hattı"nın yılda 6 milyar m3'lük doğal gaz kontenjanı, doğal gaz ithalat lisansı almış ve Gazpromun onay vereceği firmalar arasında kıyasıya rekabete neden olacaktır. ■ Elektrik piyasasında rekabet artaDerneğimiz, Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri Derneği olarak, nükleer enerji ve kömür/linyitli elektrik üretim tesisleri dışında bütün elektrik üretim tesisleri yatırımlarını kapsamaktadır. Yukarıda izah ettiğimiz nedenlerle ekonomik büyümenin yavaşlaması ve buna bağlı olarak da elektrik talebinin daralması, elektrik üretim yatırımlarını da frenleyecektir. Ancak, EÜAŞ'ın elindeki yaklaşık 8000 ı',,!W'lık yaşlı kömür ve linyit santralarının bugüne kadar özelleştirilmemesi dolayısıyla oluşacak güç ve enerji açığı, diğer taraftan yeni yıla barajlardaki sınırlı su hacmi ile girmemiz, akşam ve yaz puantlarında elektrik fiyatlarının piyasada aşırı derecede yükseleceğini hesaplamak, yapılmakta olan enerji yatırımları inşaatlarını yaza kadar bitirme heyecanı yaratacaktır. Bu durum inşa süreleri oldukça kısa olan rüzgar santrallarının inşaat ve montaj faaliyetlerini ve şu anda yapılmakta olan diğer elektrik üretim tesisleri -mimizdeki-aşırı-ısınma- sonuGu-oluşan- -~ cak-am a - s erbest·piyasada- el � ktrik- • ·yatırımlarrnchızlanôıfacaKtır, ■ ENERJi DÜNYASI KASIM-ARALIK2011 6 7
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=