Enerji ve Çevre Dünyası 92. Sayı (Mart 2012)

Güncel O Linyit Rezervlerinin Kullanılmaması Arz Güvenliğinde Sorun Teşkil Etmeye Devam Ediyor Deloitte'un Cengiz Güneş ile birlikte hazırladığı "Linyit Rezervlerinin Değerlendirilmesi" raporuna göre, linyit santralleri, uzun zamandan beri tartışma konusu olan arz güvenliğinde dışa bağımlılık açısından sorun teşkil etmeye devam ediyor. Özel sektörün linyit santrallerine ilgisi ise mevcut koşullar altında yok denecek kadar az. Türkiye'de Denetim, Vergi, Danışmanlık, Kurumsal Finansman ve Kurumsal Risk alanlarında faaliyet gösteren Deloitte'un hazırladığı rapor, linyit rezervlerinin elektrik enerjisi üretiminde kullanımını tartışmakve model bulunmasınayönelik önerilerde bulunuyor. Türkiye de gerek birincil enerji kaynaklarında gerekse elektrik enerjisi üretiminde dışa bağımlılığın giderek arttığına değinen Deloitte Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Endüstrisi Ortağı UygarYörük, bu etki ile enerji maliyetlerinin ve dış açığın giderek arttığını, ayrıca dışa bağımlılığın arz güvenliği açısından da bir risk olarakgörüldüğünü söylüyor. Ayrıca yerli birincil enerji kaynaklarından olan linyit kullanımının da sistemde işletmede bulunan linyit santrallerinin y aşlı santraller olması ve kapasite kullanım oranlarının düşmesi sebebiyle azaldığını belirten Yö rük, sistemin termik kapasite ihtiyacının eskiyen santraller ve yenilenebilir enerji üretimindeki kontrolsüzlükfaktörü nedenleri ile arttığını vurguluyor. Yörük, Türkiye'nin linyit rezervleri açısından zengin bir ülke olduğunu, bu nedenle de rezervlerin değerlendirilmesinin bölgesel kalkınma, dış açığın azaltılması, arz güvenliği, elektrik maliyetlerinin düşürülmesi, istihdam, katma değerin yurt içinde kalması, rekabetçi sanayi yaratılması gibi kalkınma amacına uygunbirçok olumlu etkisi bulunduğunu aktarıyor. Yörük, linyit rezervlerinin elektrik enerjisi üretiminde kullanılması dışında ekonomik bir alternatif bulunmadığını da dile getiriyor. 20 1 O yılında 38 milyar metreküp olan Türkiye doğalgaz itha latı, 201 1 yılında 43,8 milyar metreküp olarak gerçekleşmiştir. İthalat değerlerindeki bir önceki seneye göre % l 5'1ik artış, 1 1 Ekim 20 1 1 tarihli "20 1 2 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu, ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı Ek'inde öngörülen 41,6 milyar metreküplük tüketim öngörüsünün de 32 ENERJİ ve ÇEVRE DÜNYASI MART2012 üzerinde bir tüketimin gerçekleşmiş olduğunu gösteriyor. Yine aynı karar ekinde 201 1 yılı toplam tüketimin %56'sının elektrik üretiminde, %21 'inin konutlarda, %20'sinin ise sanayi sektö ründe gerçekleşeceği öngörülüyor. Rapor, aynı zamanda 2012 yılında nükleer enerji alanında hukuki ve kurumsal altyapının güçlendirilmesine devam edileceğini belirterek, nükleer santral yapım çalışmaları sürdürülmesinin planlandığının altını çiziyor. Rapora göre, özel sektörde toplam 51 bin 612 MW baş vu runun yaklaşık %72 sini doğalgaz santrali b aş vuruları oluştu rurken, linyit santraline başvurular ise sadece %3 düzeyinde kalıyor. Benzer şekilde yapımı devam eden santraller içerisinde de linyitin ağırlığı çok düşük. Aralık 20 1 1 itibariyle, lisans almış veyapımı devam eden linyit santralleri ise 1 .457 MW toplamın da. Ancak bu projelerin ilerlemeleri oldukça alt seviyelerde olduğu gibi lisansın verildiği tarihten bu yana normal yapım sürelerini aşan zamanlamalar söz konusu.' Raporda, Almanya, Türkiye, Yunanistan, Polonya'da linyit üre timinin Avrupa'nın yakl aşık %70'ini oluşturduğu ifade ediliyor. Rapora göre, Türkiye'de çok sınırlı doğalgaz ve petrol rezerv lerine karşın, 535 milyon tonu görünür olmak üzere, yakl aşık 1 ,3 milyar ton taşkömürü ve 9,8 milyar tonu görünür rezerv niteliğinde toplam 1 1 ,5 milyar ton linyit rezervi bulunuyor. Raporda linyit santrallerinin özelleştirilmelerine de değiniliyor. Ocak 20 1 2 itibariyle yakl aşık 24 GW olan EÜAŞ kurulu gücü nün, 1 6 GW'ının kademeli olaraközelleştirilmesi hedefleniyor. Özelleştirilecek bu 16 GW'lık kurulu güç arasında, EÜAŞ tarafından işletilen tüm linyit santralleri yer alıyor. Özelleştirme İdaresi tarafından özelleştirilmesi planlanan linyit yakıtlı santrallerde kömür rezervinin yeterli olması durumunda, mevcut tesisin ek ünite yapılması koşulu ile özel sektöre devri planlanıyor.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=