Enerji ve Çevre Dünyası 95. Sayı (Temmuz-Ağustos 2012)

il. Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İş Birliğine İlişkin Anlaşma Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasında Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma'sı, gerek hükümetler arasındaki ikili sözleşmelerin13 gerekse taraf oldukları uluslararası sözleşmelerin14 temelinde, 1 2 Mayıs 20 1 O tarihinde imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşma, 1 5 Temmuz 20 1 O tarihinde TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş, 6 Ekim 20 1 O tarihli ve 27721 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. 24 Kasım 20 1 O tarihinde de Rusya Fedarasyonu Konseyi tarafından onaylanmıştır. Akkuyu nükleer güç santralinin kurulması ve işletilmesine ilişkin bu sözleşmeye göre, iki ülke, Türk tarafına mali yük getirmeden, nükleer güç santralinin tasarımı ve altyapı dahil olmak üzere inşası, santralin güvenilir şekilde işletilmesi, santralde üretilen elektriğin alım-satımı, kullanılmış nükleer yakıtın taşınması, santralin sökümü, personelinin eğitimi, Türkiye'deki yakıt üretim tesislerinin kurulması ve işletimi de dahil, nükleer yakıt döngüsü gibi konularda iş birliği yapacaktır. Nükleer güç santralinin toplam kurulu gücü 4 bin 800 megavatlık 4 üniteden oluşacaktır. Proje şirketi, nükleer güç santrali tarafından üretilen elektrik de dahil olmak üzere, Akkuyu nükleer güç santralinin işleticisi ve sahibi olacaktır. Proje şirketi, Türk mevzuatlarına uygun bir şekilde anonim şirketin kurulması sözleşmenin 5. maddesinde öngörülmektedir. Ayrıca bu şirketin Rus Tarafı'nca yetkilendirilen şirketlerin doğrudan veya dolaylı olarak baslangıçta % 1 00 hisse payına sahip olacağı, Rus Yetkili Kuruluşları'nın Proje Şirketi'ndeki toplam paylarının hiçbir zaman % 5 1 'den az olamayacağı ve Proje Şirketi'nin geride kalan azınlık hisselerinin dağıtımı, her zaman, ulusal güvenlik ve ekonomi konularında ulusal çıkarların korunması amacıyla tarafların rızasına tabi olduğu da belirtilmiştir. Bunun dışında hisselerin dağıtımı, yöneticilerin atanması, paydaşların yatırım biçimi, hisselerin transferine ilişkin kısıtlamalar, Proje Şirketi ve Proje'ye uygulanabilir finansman 11 Söz konusu sö=leşmede atıfta bulımıılan Tiirkı)·e Cumhuriyeti Hiikiimeti ile Rusya Federasyonu Hiikiimeıi arasındaki anlaşmalar şunlardır: 15 Aralık /997 ıarilıli Yaııı·ımltırm Karşılıklı Teş,1iki ı'e Korıııımasııuı ilişkin Anlaşma, Tiirkiye Cumluıriyeıi Hiikiimeıi ve Rmya Federasyonu Hükiimeti arasmda 15 Aralık 1997 ıarilıli Eııeıji Alamııda İşbirligi Aıılaşmaşı ve 6 ılgıısıos 2009 ıarilıli Niikleer Eneıjiııin Barışçıl Amaçlarla Kııllcmımma Dair İşbirligi Aıılaşması, 6 Agııstos 2009 ıarilıli Niikleer Bir Ka:anın Erken Bildirimine ve Niikleer Tesisler Hakkında Bilgi Değişimine İlişkin Anlaşma. Tiirkiye Cumlıuriyeıi Eneıji ,·e Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Rusya Federasyonu Eneıji Bakanlığı arasmda 6 ılgıısıos 2009 ıarilıli Niikleer Giiç Miilıeııdisligi Alaııında İşbirliğine İlişkin Pıvıokol ile Tiirkiye Cııııılııır(reıi 'ııde Bir Niik/eer Giiç Saııırali İıışasmda İşbirliğine İlişkin 13 Ocak 2010 tarilı/i Orıak Bildiri. 14 Söz konusu sö=leşmede atıfta bulımııla11 uluslararası anlaşmalar şım/cırdır: I Makale O Enerji Hukuku mekanizmaları da dahil; ancak, bunlarla sınırlı kalmamakla birlikte, Proje Şirketi'nin şirket yönetimine ilişkin konular, ulusal güvenlik ve ekonomi konularında ulusal çıkarların korunması amacıyla Türk Tarafı'nın her zaman rızasına tabi olacağı da düzenlenmiştir. (md. 5) Bu kapsamda Proje Şirket olarak Akkuyu NGS Elektrik Üretim AŞ. kurulmuştur. 15 Ayrıca Rus Atomstroyexport şirketi, Akkuyu nükleer güç santralini genel yüklenici olarak inşa edecektir (md. 6). Anlaşmanın I O. maddesinde nükleer güç santralinde üretilecek elektrik satın alma hususları düzenlenerek alım garantisi verilmiştir. Buna göre de, TETAS, Proje Şirketi'nden, üretilmesi planlanan elektriğin Ünite I ve Ünite 2 için % 70'ine ve Ünite 3 ve Ünite 4 için % 30'una tekabül eden sabit miktarlarını her bir güç ünitesinin ticari işletmeye alınma tarihinden itibaren 15 yıl boyunca KDV hariç 12.35 Amerika Birleşik Devletleri senti/kWh ağırlıklı ortalama fiyattan satın almayı garanti etmektedir. Anlaşmanın 16. maddesi uyarınca, nükleer hukuki sorumluluk ise "Türkiye'nin taraf olduğu veya olacağı uluslararası anlaşmalara, belgelere ve Türk Tarafı'nın ulusal kanunları ve düzenlemelerine göre düzenlenecektir." Ayrıca taraflar arasında bu anlaşmadan doğan uyuşmazlıklar altı ay içerisinde çözülemez ise, taraflar tahkime gidebileceklerdir. Ancak, tahkim kurulu kendi usulünü bağımsızca belirleyecektir. (md. 17) Ayrıca, nükleer güç santralinin nükleer güvenlik ve radyasyon koruması kapsamında lisanslanması ve denetlenmesi ile elektrik iletim sistem bağlantısı, sistem işletmesi ve elektrik piyasa işletmesine ilişkin tüm lisanslar yürürlükteki Türk mevuzatına tabi olacaktır. (md.8) 111. Nükleer Güç Santralinin Kurulması ve İşletilmesinin Lisanslanmasının Hukuki Dayanağı Türkiye Nükleer Denetleme Kurumu kurulana kadar, 571 O sayılı Kanun, Geçici Madde I ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Kanunun 4/e maddesi uyarınca, nükleer güç ve araştırma reaktörleri ve yakıt çevrimi tesislerinin yer seçimi, inşaat, işletme ve çevre güvenliğiyle ilgili her türlü Te11umı= 1968 tarihli Niikleer Silahlann Yayılmasının Önlenmesi Aııılaşması, 26 Eylül /986 ıarilıli Niik/eer Ka=a/arm Erkeıı Bildirimiııe İlişkiıı Sö:leşme, 17 Hazimıı /994 ıarilıli Niikleer Giivenlik Sözleşmesi. 26 Ekim /979 ıarilıli Niikleer Maddelerin Fi:iksel Korııııması Sözleşmesi, 5 Eyi/il /997 ıarilıli Kııl/aııı/1111s Yakıt İdaresinin ve Radyoaktif Atık İdaresinin Giivenligi Üzerine Birleşik Sözleşmesi. Ayrıca Tiirkiye Cıımlmriyeıi 'niıı Niikleer Eııeıji Alaıımda Üçiincii Taraf Sorıımluluğıma İlişkin 29 Temmu= /960 ıarilıli Paris Sözleşmesi ile Viyana Sö:leşmesi ve Paris Sö:le�·mesi 'nin Uygulaımıtısma İlişkin 21 Eylül 1988 tarihli Ortak Proıokof 'e taraf oldıığumı ,·e Rusya Federasyonu 'mm 21 ,ı\ılayıs /963 tarilıli Niik/eer Zararlar için Sivil Sorıımlıılırga İlişkin Viyana Sö:leşmesi 'ne taraf o/dugımıı ıamdıklarmı ,ııırgıılamışlardıı: " Blc. TAEK açıklaması lıııp:llııoıoıcıaek.goıurlbilgi-kosesilııııkleer-eneıji -l'e­ ,.eaktoı·!er/ 2/ 2-ak/ı.1)''Mıııkleer-guc-saııtrali/926-akkııyıı-nııkleer-guc-saı,ıı·a!i.lıtml ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI TEMMuz-A<'lus10s 2012 49

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=