Enerji ve Çevre Dünyası 95. Sayı (Temmuz-Ağustos 2012)

Makale O Enerji Hukuku onay, izin ve lisansı vermek; gerekli inceleme ve denetimi yapmak, izin ve lisansa uyulmayan hallerde işletme yetkilerini sınırlamak; verilen izin veya lisansı geçici veya sürekli olarak iptal etmek ve bu tesislerin kapatılması için Başbakana öneride bulunmak konusunda yetkilendirilmiştir. Ayrıca, bu amaçlarla gerekli teknik mevzuat, tüzük ve yönetmelikleri hazırlamak yetkisi bulunmaktadır. Bu kapsamda, Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük16 çıkarılmıştır. Bu Tüzüğe göre, Türkiye'de nükleer güç santralinin tesisi için, kurucu olarak kabulden sonra, yer lisansı (md.9 vd), inşaat lisansı (md. 1 3 vd.) ve işletme lisansı (md. 22 vd.) gerekmektedir. Yer lisansının verilmesi yer lisansı ve proje parametrelerinin onayından, inşaat lisansının verilmesi ise sınırlı çalışma izni ve inşaat lisansından oluşurken; işletme lisansı hizmete sokma izni, yakıt yükleme ve deneme işletmelerine başlama izni ile tam güçte çalışma izni ve işletme lisansı üç adımla tamamlanır. Bu kapsamda, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Akkuyu NGS Elektrik Üretim AŞ.'yi, Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük'ün 6. maddesi uyarınca "Kurucu" sıfatıyla tanıdığını 28 Şubat 20 1 1 tarihinde bildirmiştir. Ardından da, Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük ile tanımlanmış bulunan ulusal lisanslama usul ve esaslarımız uyarınca saha özelliklerini ve parametrelerini güncellemek üzere Akkuyu sahasında yer etütlerine başlamıştır. 1 7 Nükleer güç santralinden üretilecek elektrik enerjisinin perakende ve/veya toptan satış faaliyetleri için, 57 1 O sayılı Kanun 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu 18 uyarınca EPDK'dan lisansları alınması gerekecektir. Ayrıca, 2872 sayılı Çevre Kanununun I O. maddesine dayanılarak çıkarılan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği l 9'nin Geçici 3. maddesinde 14 Nisan 201 1 tarihinde yapılan değişiklik ile, Akkuyu Nükleer Santral Projesi'ne yeniden ÇED sürecinden muafiyet getirilmiştir. 4. Sonuç Gerek enerji arz güvenliğinin sağlanması gerekse kaynak çeşitliliğinin artırılması ve dışa bağımlılığın azaltılması bakımından nükleer güç santralinin kurulması Türkiye açısından önem arz etmektedir. Bu nedenle 571 O sayılı Nükleer Güç Santrallerinin Kullanılmasınave İşletilmesi ile Enerji Satımına İlişkin Kanun ve Nükleer Güç Santralllerinın Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışına İlişkin Kanun Kapsamında Yapılacak Yarışma ve Sözleşmeye İlişkin Usul ve Esaslar ile Teşvikler Hakkında Yönetmelik ile nükleer güç santrallerinin kurulması ve işletilmesi için önemli adımlar atılmak "19/12/1983 tarihili ve 18256 sayılı Resmi Gazeıe'de yayıııı/aııııııştıı: 11 /Jkz. 7ilEK açıklaması /11ıp:llw'ıvh�taek.go\�trlbilgi-kosesi/mıkleer-eneıji-ve1-eakım·ler/2 I 2-cıkkııyu- ımk/eer-guc-scıııtrali/926-cıkkııyıı-ııuk/eer-guc-sanırali.lııml 50 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI TEMMuz-AGusros2012 istenirken, Danıştay'ın yönetmelikteki bazı maddelerin yürütme durdurma kararı vermesi nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Buna karşın, 2009 Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi'nde nükleer enerji yatırmının artırılması ve bu kapsamda öncelikle Akkuyu ve Sinop Nükleer Santrallerinin kurulması ve işletmeye alınması kararlaştırılmıştır. Rusya ile yapılan anlaşma ile Mersin-Akkuyu'da nükleer santral kurulması gündeme gelmiştir. Yapılan bu anlaşma ile enerji alım garantisi de verilmiştir. Türkiye Nükleer Denetleme Kurumu kurulana kadar, 571 O sayılı Kanun, Geçici Madde I ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu nükleer faaliyetlerin düzenlenmesi ve denetlenmesi görevini yerine getirmektedir. Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük ile de lisansa ilişkin düzenleme yapılmıştır. Ancak gerek uluslararası sözleşmeler ve güncel gelişmeleri göz önüne alarak gerekse nükleer güvenlik ve nükleer santrallerin kurulması, işletilmesi, sorumluluk, çevre konularının özellik arz etmesi nedeniyle tek elden nükleer faaliyetlerin düzenlenmesi ve denetlenmesi görevini Türkiye Nükleer Denetleme Kurumu'nun kurulması ve nükleere ilişkin mevzuatın bir bütün haline getirilmesi gerekmektedir. Kaynaklar [1] Aydoğdu, Murat, Sivil Amaçlı Nükleer Santral İşletenin ve Nükleer Madde Taşıyanın Hukuki Sorumluluğu, Ankara 2009. [2] Başoğlu, Benan, Uluslar arası Nükleer Hukuk, www. nukleer.web.tr [3] Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Nükleer Santraller ve Ülkemizde Kurulacak Nükleer Santrale İlişkin Bilgiler, http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Nukleer Santraller ve Ulkemizde Kurulacak Nukle- - - - - er_Santrale_lliskin_Bilgiler.pdf [4] Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, 20 1 O Yıllık Raporu [5] Güneysu, Gülin, Nükleer Reaktörlerin Yolaçtığı Zararlardan Doğan Hukuk\' Sorumluluk, s. 207 vd. http l ://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF989- l 990-4 I -O l -04/AUHF-1 989-1 990-41 -0 1 -04Guneysu.pdf [6] Kocaoğlu, Necip Kağan, Nükleer Tesis İşletenin Hukuki Sorumluluğu: Karşılaştırmalı ve Uluslararası Özel Hukuk Analizi Ankara Barosu Dergisi 2010/2 Sayısı, s.33 vd. [7] TAEK, 20 1 O Yıllık Raporu. Bu makale, /CCI 20/l'de bildiri olarak sunulmuştur. 18 3.3.2001 ıarilıinli ve 24335 sayılı Resmi Gazete 'de yayııılaıımışııı: 19 J 7 Teımıııız 2008 ıarilıili ve 26939 sayılı Resmi Gcı=ete 'de ycıymılaımıışrıı:

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=