Enerji ve Çevre Dünyası 96. Sayı (Eylül 2012)

Söyleşi O Kojenerasyon •• TURKOTED Yönetim Kurulu Başkanı •• Ozkan Ağış'tan Kojenerasyon Görünümü "Kojenerasyon teknolojisi evrensel ayrıcalıklara layıktır. Sadece Türkiye'de değil, tüm dünyada yükselişini sürdürecektir" diyen Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri Derneği (TÜRKOTED) Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Ağış'ın kojenerasyon uygulamalarının bugününü ve yarınını değerlendirdiği değerli görüşlerini ve enerji sektörüne yönelik yaptığı önemli tespitlerini sizlerle paylaşıyoruz. Türkiye'de kojenerasyon uygulamalarının geldiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye'de 1984 yılından önce kurulmuş, şeker fabrikaları, kağıt, boya ve tekstil tesislerinin projeleri gereği seçilmiş kojenerasyon taemsiasçlelıriknoi değerlendirmemizin dışında tutarsak, elektrik üretim jenerasyon tesislerinin tarihi, 3096 sayılı kanun ve bu kanuna dayalı "9799 sayılı otoprodüktörlük KHK'si kadar eskidir. Yani 1985 yılına kadar uzanır. Otoprodüktörlük sistemi ve onun teknolojisini oluşturan kojenerasyon tesisleri esasında, o yıllarda kader gibi benimsenen elektrik kesinti ve kısıntılarına çare olmuştur. Fabrikalarına kojenerasyon tesisi kuran dkaülkmtöamrleışr, kaeynndı izsianmi, asnaddae,ce elektrik kesintisinden kurtoartmoparkola ürettiği ürünün istediği presizyonda bir elektriği (voltaj ve frekansı ip gibi sabit) üreterek, fabrikanın karlılığını, ulusal ve uluslararası rekabet üstünlüğünü de kazan mıştır. İşte bu nedenlerle, doğalgaza kavuşan bölgelerimizde b kojenerasyon tesisleri, sayıca ve kapasitece hızla çoğalmış ve üyümüş bu gelişme hem elektrik ithalatını ve hem de programlı elektrik kesintilerini durdurmuştur. Özkan Ağış TÜRKOTED Yönetim Kurulu Başkanı kAoVjeMn'elerradsey,oüniversite kampüslerinde, otel ve tatil köylerinde n sistemlerinin uygulanmaya başlamasıyla, yeniden Ülkemizde sanayi kojenerasyon kapasitesinin gelişme eğrisini canlanma başlamıştır. Grafık- 1 'de göreceksiniz. Ülkemizin ekonomik canlılığının sürdürülebilirliği ile orantılı Grafikten anlaşılacağı üzere, 2004'e kadar her yıl ortalama olarak endüstriyel kojenerasyon tesisleri gelişmesini sürdü- %50 artan kojenerasyon elektrik üretim kapasiteleri 2004'ten recektir. itibaren hızla artan doğalgaz fiyatları nedeniyle bu artış hızını koruyamamış ve 2007'1erde tamamen durma konumuna Kojenerasyon teknolojisi, şu gelişmelerinden hoşlanmaz: gelmişti. 2010'dan itibaren, sosyo-ekonomik hayatımızda kay- • Hazmedilemeyecek kadar büyük doğalgaz zammı, dedilen olağanüstü büyümeye paralel olarak endüstrimizde, • Teşviklerin kaldırılması, 34 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EYL0L2012

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=