İnceleme O cak ve bu sözleşmelerin yeniden gözden geçirilmesine yol açacaktır. • Amerika'daki gaz bolluğu, dünyadaki gaz fiyatlarını düşürebilecek ve ihracata başlayacak seviyeye gelinceye kadar, doğal gaz santralları kömüre karşı rekabetle, ancak yüksek çevrim verimli kombine çevrim santralların ve/ veya kojenerasyon tesisleri ile yarışabilecektir. Grafik J'te çeşitli ülkelerde doğal gaz ve kömürün I milyon Btu'nun fiyatlarının son 3 yıl içinde değişim grafikleri verilmiştir. Burada da görülüyor ki, Avrupa'da I milyon Btu itibariyle gaz fiyatları 2008-201 1 arasında ortalama iki misli pahal ı seyretmiştir. • Başta Almanya ve İspanya olmak üzere, Avrupa'da yenilenebilir enerji üretimi çok hızlı bir büyüme içindedir. Bazı ülkelerde hükümetlerin yenilenebilir enerji üretimini satın alma garantileri üstlenmeleri ve yüksek fiyat (feedin tariff) ödemeleri yenilenebilir enerji üretimini çok artırmıştır. 4500 4000 3500 3000 � 2500 :!: ,- 2000 1500 1000 500 ■Coal ■Gas: Oil ■Hydro ■ Other REN ....., <::> � '\,<:>'\-'o ■ Nuclear Grafik 4. 2000 - 2016 yılları arasında yenilenebilir ve nükleer enerjinin elektrik üretimine etkisi 2000-2016 yılları arasındaki bu grafik gösteriyor ki, yenilenebilir enerji kaynakl ı üretimler hızla artarken (mor renkli), fosil yakıtlarla elektrik üretimi azalmaktadır. Bununla beraber gazlı üretim, 1990 yıldan beri yükselişini sürdürmüş, 2008'1erde kömüre yetişmiş, ancak Avrupa'daki ekonomik kriz (2009) ve yenilenebilir enerji teşvikleri, gazdan elektrik üretimi yükselişini frenlemiştir. • Yenilenebilir enerji kaynakları için verilen yüksek teşvikler ve yüksek gaz fiyatları kadar, C02 piyasa fiyatlarının düşmesi de doğal gaz bazlı üretimlerin artmasını durdur68 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM2012 1200 1 000 _,,- ... ..... ... __ _ 800 ! 600 -coal -Gas 400 200 o Grafik 5. 1990 -2016 yılları arasında kömür ve gaz ile yapılan elektrik üretimleri. muştur. Örneğin, geçen yıl Avrupa'da enerji üretiminde kullanılan doğal gaz üretim talebi 3 Bcm azalmıştır. 20 l 2'de Avrupa'da kömür bazlı santralların elektrik üretimi I OOOTwh olurken gaz bazlı santralların üretimi 800 Twh olmuştur. Gaz fiyatları düşmez veya gazlı üretime destek sağlanmazsa, Avrupa'da Kyoto taahhütleri yerine getirilemeyecektir. • Almanya ve İspanya, aşırı yüksek yenilenebilir teşviklerinin farkına varmış ve frene basmıştır. Bu durum yenilenebilir enerji yatırımcılarının eskisi kadar süratli yükselmemesi demektir. Diğer yandan, gelecek I O yıl içinde Almanya'da devre dışı kalacak yaklaşık 20.000 MW'l ık nükleer santral yerine, yeni bir "Enerji Mix" yatırım paketi harekete geçirilecektir. Bunun %60'ının fosil yakıtlı santralardan, %40'ının da yenilenebilir enerji üretimi tesislerinden oluşması beklenmektedir. Gelecek Yılların Gaz Arz Güvenliği Nasıl Sağlanır? Graham Freedman'a (European Gas& Power Senior Analyst) göre: • Bölgesel spot gaz fiyatları birbirinden bağımsız seyredecek. Bu fiyatlar 2009-2012 arasında aşağıdaki gibi değişti: • Atlantik bölgesindeki LNG kapasiteleri, pasifik bölgesindeki LNG ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelecek. • Avrupa'da gazda son 4 yıldır alınan "over supply-aşırı gaz arzı", Arap Baharı, Fukushima ve Almanya, "Nükleer Programı" nedeniyle erimektedir. • Gazprom, petrol fiyatlarına indeksli doğal gaz anlaşmalarını sürdürecek, ancak ya sözleşme esnekliğini arttıracak, ya da fiyatlarda bir miktar tenzilata gidecektir. Bu hareket planının zamanlamasını, Amerika'daki kaya gazının ihraç edilebilir duruma gelme tarihi belirleyecektir. • Katar, bugün daha çok Avrupa'ya pazarladığı LNG kapasitelerini, daha çok Asya Pasifik ülkelerine yönlendirecektir. Katar'ın bugün 75 milyon ton'luk yıllık LNG ihra-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=