Makale O •• Rüzgar Hızı Olçümündeki Hataların •• Enerji Uretimine Etkileri Ve •• Rüzgar Hızı Olçümünde Yeni Stratejiler İskender KÖKEY Genba Enerji Özet Bu çalışmada, rüzgar enerji santrali projelerinde önemli bir basamak olan fizibilite sürecinde meydana gelecek hatalı ölçümlerin, enerji santralinde oluşacak üretime etkileri incelenmiştir. Çalışma dahilinde öncelikle rüzgar enerjisinin, rüzgar hızı ile ilişkisi teorik olarak ortaya konmuş, ardından rüzgar hızı ölçümlerinin hatasız olarak gerçekleştirilmesi için dikkat edilmesi gereken noktalar vurgulanmıştır. Makalede, rüzgar enerjisinin geleceği olan SODAR ve LIDAR teknolojileri hakkında bilgi verilerek, minimum belirsizliğe sahip bir rüzgar ölçümü için kullanılması gereken rüzgar ölçüm direği ve LIDAR stratejilerinin belirlenmesi adına yapılan çalışmalara değinilmiştir. Ayrıca, rüzgar ölçümü için kullanılacak L/DAR-direk kombinasyonun maliyet analizleri karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Rüzgar Fizibilitesi, Rüzgar Hızı, Rüzgar Ölçümü 1. Giriş Fosil kaynaklı yakıtların tükenmeye başlaması ile birlikte enerji talebinin karşılanmasında alternatif enerji kaynaklarına yönelim hızla artmıştır. Gerekli talebi karşılayacak olan enerji kaynağının sonsuz bir döngü içinde ve çevreye zararlı etkilerinin bulunmaması, bunun yanı sıra talebe karşılık verecek güçte olması gerekmektir. Bu özellikler göz önünde bulundurulduğunda, geçtiğimiz 20 yıllık süreçte ortaya çıkan en güçlü alternatiflerden birisi rüzgar enerjisidir. Bir rüzgar enerji santralinin kurulumu öncesinde, bölgenin rüzgar enerjisi potansiyelini doğru şekilde ortaya koyabilmek büyük önem arz etmektedir. Bu süreçte gerçekleşecek küçük hataların etkileri enerji üretimine büyük kayıplar 74 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKI M2012 olarak yansıyacak, bu sonuçlar ise ancak santral devreye alındıktan sonra fark edilebilecektir. 2. Rüzgar Enerjisi Rüzgar enerjisi, atmosferde meydana gelen yüksek basınç ve alçak basınç bölgeleri arasında hareket etmekte olan hava kütlelerinin sahip olduğu kinetik enerjiyi ifade etmektedir. Bu hareketli kütlenin sahip olduğu kinetik enerji Denklem ( 1) ile ifade edilen güç bağıntısından çıkartılabilir: 1 • P=-mV 2 (1) 2 Burada ın ile ifade edilen, hareket halindeki hava moleküllerinin kütlesel debisi olup Denklem (2) ile açıklanabilir. . m=(pAV) (2) Bu durumda Denklem( 1) ile Denklem(2) birleştirildiğinde V hızına sahip rüzgar kütlesinin gücüne Denklem(3) ile ulaşılır. 1P=-pAV' (3) 2 Denklem (3) incelendiğinde görüleceği gibi, rüzgar enerjisinin bileşeni olan güç, rüzgar hızıyla 3. mertebeden ilişkilidir. Bu nedenle rüzgar hızında meydana gelecek küçük değişiklikler, enerji üretimine büyük farklar olarak yansımaktadır. 3. Rüzgar Ölçümünde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Bir rüzgar enerji santrali projesinin en önemli aşamalarının başında, kurulum planlanan saha için yapılacak rüzgar ölçümü gelmektedir. Bu süreçte, gerek rüzgar ölçüm direğinin kurulumu ve verilerin toplanması sırasında gerekse bu verilerin işlenmesi aşamasında büyük bir titizlik gerekmektedir. Rüzgar hızı ölçümünde yapılacak çok küçük hatalar, üretim kapasitesinin yanlış öngörülmesine neden olacaktır. Bu durum yatırımcı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=