Teknik Bilgi O Yenilenebilir Enerji maktadır: ORÇ yöntemi için isobütan ve isopentan gibi organik maddeler ya da Kalina yöntemi olarak adlandırılan bir yöntem için amonyak-su karışımı. Kalinayöntemi daha yüksek verimli olmakla birlikte henüz teknik olarak tam denenmemiştir. Avrupa Birliğinde bu yöntemi kullanacak olan ilk jeotermal santral üç yıl önce Münih'te devreye girmiştir. Bu santralin elektrik üretim kapasitesi 3,36 MW iken, jeotermal kapasitesi 38 MW'dır. lsı dağıtım ağı için yapılan yatırım 90 milyon Avro olurken, bunu 16 milyon Avrosu Kalina tesisi için harcanmıştır. Kombine ısı ve elektrik üretimi için bu sonuncusu tercih edilen seçenektir. Ticari uygulanabilirlik: yüksek yatırım ve saha bulma riski Jeotermal enerji ile ilgili bir diğer husus ise yüksek arama maliyetleridir. Freiberg Teknik Üniversitesi Sondaj Teknolojileri Profesörü Matthias Reich'in pratik hesaplama yöntemine göre, her bir metrelik sondaj için maliyet 2.000 avrodur. Reich, "Jeotermal tesis yatırımı yapan bir kişi, genelde kaynak bulmak için tek bir sondaj denemesi yapabilecek bütçeye sahiptir. Arzulanan sıcaklıkta su elde edilemezse, yatırım başarısızdır" demiştir. Belli bir başarı olmadan yapılan yüksek yatırım neden ile jeotermal sondajda risk petrol veya gaz sondajına göre önemli ölçüde daha fazladır. Dahası arama riskini sigorta ettirmek de çok zordur. Aarno Rapottnig, Viyana jeotermal projesi için sigorta giderlerinin 2 milyon avro civarında olduğunu tahmin etmektedir. Bu nedenledir ki Boissavy, mali riskleri en aza indirgemek üzere enstrümanlar ve iş modelleri geliştirilmesini istemektedir. 2014 yılının sonuna kadar, Avrupa Komisyonu tarafından finanse edilen GeoDH projesinin derin jeotermal enerjisinin ayaklarının yere daha sağlam basabilmesi için bir takım yeni öneriler getirmesi beklenmektedir. Almanya'nın devlet bankası olan KfW'ın derin jeotermal 70 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI ocAK-şusAr2013 Avrupa'da GeoDH sistemleri 100 90 80 "' 70 i 60 "' ■2014 ô 50 .8 40 ■2011 1 1 1 . . 1 1 1 1 1 1 1 - • 1 1 1 - 1 • -• z 30 20 10 1 1 1 1 Şimdiye kadar, jeotermal kaynaklara dayalı bölgesel ısıtma sistemleri en çok Fransa'da bulunmaktadır. Bu durum 20 1 4 yılına kadar değişebilir. Ancak genelde, tüm Avrupa'daki eklenmiş kapasite oranları çok düşüktür. Diaygram: RHC-Platform enerji programı dahilinde hali hazırda, uygun bir kaynak bulunamaması ihtimaline karşı sorumluluk muafiyeti için başvuruda bulunulabilmektedir. Bir reasürans şirketi olan Münchner Ruckversicherungs-Gesellschaft KfW'i risk paylaşımı için belli oranda desteklemenin yanı sıra uzman bilgilerinden faydalanmasını da sağlamaktadır. Uygulama: bir kaynak ne kadar süre ile kullanılabilir? Her ne kadar jeotermal ısının enerji potansiyeli yüksekse de, birkaçon yıllık kullanım sonunda kaynak körelebilir. Gelen suyun ilk sıcaklık derecelerine erişebilmesi binlerce yıl alabilir. Mesafe uzadıkça sıcak kaynak iade edilen soğumuş sudan daha az etkileneceğinden, ekstraksiyon ve enjeksiyon kuyuları arasındaki mesafe büyük önem arz etmektedir. Jeotermal projeler, 30 yıldan daha fazla bir süre sonratermal suyun sıcaklığında çok az bir düşüş olacak şekilde uygulanmalıdır. Bu nedenledir ki işletmeciler, yönteme aşikar olan, jeolojik ölçümleme ve sondaj açma değerlendirmelerinde başarı oranları yüksek olan uzmanlara danışmalıdırlar. Rapottnig: "Viyana'daki rezerv devasa. Çalışmalardan elde ettiğimiz sonuçlarda, 100 yıllık bir kullanımdan sonra sıcaklıkta sadece % 1 düşüş olacağını tespit ettik" demiştir. Avrupa Jeotermal Enerji Komisyonu, EGEC Başkanı Burkhard Sanner ise şu hususun altını çizmiştir: "Jeotermal enerjide sürdürülebilir kullanım çok daha büyük önem arz etmektedir". Ancak, sadece 30 yıllık bir kullanımdan sonra dahi bir kuyu, korozyon direncine bağlı olarak, kullanılamaz hale gelebilmektedir. 1970 petrol krizi sonrası Paris Metropolünde açılmış bulunan, ekstraksiyon ve enjeksiyon sondajlarından oluşan 50 jeotermal sistemin bir bölümü hali hazırda devre dışı kalmış bulunmaktadır. Ancak bunun nedeni jeotermal kaynakların körelmesinden ziyade teknik veya ekonomik zorluklara bağlanabilir. Yenilenebilir enerji söz konusu olduğunda insanlar, süreç sadece uzun süreli kullanımı garanti ettiği müddetçe jeotermal enerjiyi göz önünde bulunduracaklardır. Christian Dany Daha fazla bilgi için: Avrupa Jeotermal Enerji Konseyi/: www. egec.org Jeotermal Bölgesel /sıtma (GeoDH): www.geodh.eu Kaynak: Sun&Wind Energy 1 1/2012
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=