DİLEK AŞAN

Taksim Danışmanlık Hizmetleri Kurucu Genel Müdürü Global Raporlama Uzmanı

Çevresel ürün beyanı (EPD - Environmental Product Declaration), özetle bir ürünün yaşam döngüsü boyunca sergilediği çevresel performansı açıklar. Bir ürün ya da malzeme, hammadde olarak çıkarılmasından bertaraf edilmesine kadar geçen tüm süreçte ölçülebilir bir çevresel ayak izi oluşturur. EPD, tüm paydaşların bu konuda şeffaf ve tarafsız bir şekilde bilgilenmesini sağlayan bir belgedir. Çevresel sürdürülebilirliğin bireysel, kurumsal, ulusal ve uluslararası düzeyde sağlanması için oldukça önemli bir çalışmadır.

Çevresel ürün beyanı sayesinde farklı ürün ve malzemelerin sürdürülebilirlik açısından hızlı ve kolay bir şekilde karşılaştırılması mümkündür. Tasarımcılar, EPD sayesinde projeleri için en sürdürülebilir malzemeleri seçebilir; böylelikle karbon, su ve ekolojik ayak izi ölçümü ve raporlaması konusunda şeffaflık sağlanarak çevresel etkiler en aza indirilebilir. EPD’yi doğru anlayabilmemiz için bazı temel kavramları bilmemiz gerekiyor. Bunlardan en önemlisi ürün kategori kurallarıdır (PCR - Product Category Rules). Bu kurallar, bir ürüne nasıl EPD hazırlanacağını gösteren kural ve gereklilikleri tanımlar. Her bir ürün kategorisine ait PCR’lar, uluslararası EPD sisteminde (The International EPD System) bulunabilir. Bu platform, birçok ürün grubuna ait geniş bir PCR kütüphanesi içermektedir. Çevresel ürün beyanının nasıl hazırlanacağı ile ilgili bir diğer önemli doküman da ISO 14025’tir. “Çevre etiketleri ve beyanları - Tip III çevre beyanları - Prensipler ve prosedürler” ismiyle yürürlükte olan bu uluslararası standart, EPD yani Tip III çevre beyanları hazırlanması içinürün sahiplerine kılavuzluk yapmaktadır. Standart içerisinde EPD’nin hazırlanması, raporlanması ve doğrulanması süreçlerine ilişkin temel ilkeler yer almaktadır.

EPD’nin en önemli özelliği bir ürüne ait çevresel etkileri tüm yaşam döngüsü boyunca analiz etmesidir. Yaşam döngüsü analizi / değerlendirmesi (LCA) ile ilgili en önemli uluslararası çerçeve ise ISO 14040 ve ISO 14044 standartlarıdır. ISO 14025 içerisinde yer alan EPD gereksinimlerini doğru anlayabilmek ve uygulayabilmek için LCA yaklaşımını ve dolayısıyla bu standartları bilmek gerekiyor.

Yazının devamı için tıklayın