A. SERDAR GÜLTEK

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

1.GİRİŞ

2023 yılı Haziran ayı sonu itibariyle, devrede olan santrallerin %54,8’ini yenilenebilir kaynaklardan elektrik üreten santraller oluşturdu. Böylece yenilenebilir kaynakların oranı artmaya ve önceki yıllarda olduğu gibi %54 seviyesinin üzerinde kalmaya devam etti. Hidroelektrik santraller, Türkiye toplam elektrik kurulu gücünün %30,1’ini oluştururken, rüzgâr ve güneş enerjisi santrallerinin toplam kurulu güçteki payı %20,7 seviyesinde gerçekleşti. Şekil.1’de gösterildiği üzere, güneş ışınları ile elektrik üretiminde kurulu güç toplam kurulu güç içinde %9,7 oranındadır.

Yenilenebilir kaynaklar içinde hidroelektrik santrallerin üçte birine denk gelen bir oran da olsa bile 2022 yılı Aralık ayı sonunda 103.809 megavat (MW) seviyesinde olan Türkiye toplam kurulu gücü, 2023 yılı ilk yarısı sonunda 104.903 MW seviyesine ulaştı. Haziran ayında toplam net 211,9 MW kurulu güç devreye alınırken, bu kurulu gücün %58 oranındaki karşılığı 124,6 MW’si güneş enerjisi santrallerinden sağlandı. Yürürlükteki teşviklerin yanı sıra lisansız üretimin yaygınlaşmasıyla birim sistem kurulum maliyetindeki azalma ve amortisman süresine yansıyan azalmaya bağlı olarak güneş enerjisinden elektrik üretimi artış trendi içinde olduğu değerlendirilebilir [1]. Ülkemizde ekonomik nedenlere bağlı bu gelişme yaşadığımız zaman diliminde değişen jeopolitik ve enerji piyasasındaki dalgalanmalar sonucunda dünyada ve yakın coğrafyamızda yer alan Avrupa ülkelerinde de gözlenmektedir.

Avrupa Komisyonuna sunulan REPowerEU isimli bir plan doğrultusunda enerji tasarrufunu artırmanın yanı sıra, temiz enerji üretim imkanlarını artırmak ve enerji tedarikini çeşitlendirmek amaçlanmıştır. Temiz enerji üretimi hedefine bağlı olarak, Avrupa Birliğine üye tüm ülkelerde, 2026 yılı sonuna kadar yeni kurulacak, 2027 yılı sonuna kadar mevcuttaki ve taban alanı 250 m2 ’yi aşan tüm kamu ve ticari binalarında, 2029 yılının sonuna kadar yeni yapılacak tüm konut binalarında güneş enerji sistemleri kurulması önerisi oylamaya sunulacaktır [2].

Güneş enerjisinden elektrik üretme sistemi sadece fotovoltaik paneller ve bağlı teçhizattan oluşan bir yapı değildir. Enerji Piyasası Denetleme Başkanlığı verisine göre Ekim 2023 itibariyle 270.000 MW kapasitede depolamalı yenilenebilir enerji santrali başvurusu yapılmıştır [3]. 2022 yılı sonunda güncellemesi yapılan Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliğinin yayımlanmasını takiben, lisans başvuru süreci hızlanmıştır ve başvurular onaylandıkça peyderpey sistem kurulumları gerçekleştirilmekte ve devreye alınmaktadır [4]. Yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin depolanmasındaki temel amaç kapasitenin verimli kullanılabilmesidir.

Yazının devamı için tıklayn