A. SERDAR GÜLTEK

Ä°stanbul Üniversitesi-CerrahpaÅŸa

1.GÄ°RÄ°Åž

2023 yılı Haziran ayı sonu itibariyle, devrede olan santrallerin %54,8’ini yenilenebilir kaynaklardan elektrik üreten santraller oluÅŸturdu. Böylece yenilenebilir kaynakların oranı artmaya ve önceki yıllarda olduÄŸu gibi %54 seviyesinin üzerinde kalmaya devam etti. Hidroelektrik santraller, Türkiye toplam elektrik kurulu gücünün %30,1’ini oluÅŸtururken, rüzgâr ve güneÅŸ enerjisi santrallerinin toplam kurulu güçteki payı %20,7 seviyesinde gerçekleÅŸti. Åžekil.1’de gösterildiÄŸi üzere, güneÅŸ ışınları ile elektrik üretiminde kurulu güç toplam kurulu güç içinde %9,7 oranındadır.

Yenilenebilir kaynaklar içinde hidroelektrik santrallerin üçte birine denk gelen bir oran da olsa bile 2022 yılı Aralık ayı sonunda 103.809 megavat (MW) seviyesinde olan Türkiye toplam kurulu gücü, 2023 yılı ilk yarısı sonunda 104.903 MW seviyesine ulaÅŸtı. Haziran ayında toplam net 211,9 MW kurulu güç devreye alınırken, bu kurulu gücün %58 oranındaki karşılığı 124,6 MW’si güneÅŸ enerjisi santrallerinden saÄŸlandı. Yürürlükteki teÅŸviklerin yanı sıra lisansız üretimin yaygınlaÅŸmasıyla birim sistem kurulum maliyetindeki azalma ve amortisman süresine yansıyan azalmaya baÄŸlı olarak güneÅŸ enerjisinden elektrik üretimi artış trendi içinde olduÄŸu deÄŸerlendirilebilir [1]. Ülkemizde ekonomik nedenlere baÄŸlı bu geliÅŸme yaÅŸadığımız zaman diliminde deÄŸiÅŸen jeopolitik ve enerji piyasasındaki dalgalanmalar sonucunda dünyada ve yakın coÄŸrafyamızda yer alan Avrupa ülkelerinde de gözlenmektedir.

Avrupa Komisyonuna sunulan REPowerEU isimli bir plan doÄŸrultusunda enerji tasarrufunu artırmanın yanı sıra, temiz enerji üretim imkanlarını artırmak ve enerji tedarikini çeÅŸitlendirmek amaçlanmıştır. Temiz enerji üretimi hedefine baÄŸlı olarak, Avrupa BirliÄŸine üye tüm ülkelerde, 2026 yılı sonuna kadar yeni kurulacak, 2027 yılı sonuna kadar mevcuttaki ve taban alanı 250 m2 ’yi aÅŸan tüm kamu ve ticari binalarında, 2029 yılının sonuna kadar yeni yapılacak tüm konut binalarında güneÅŸ enerji sistemleri kurulması önerisi oylamaya sunulacaktır [2].

GüneÅŸ enerjisinden elektrik üretme sistemi sadece fotovoltaik paneller ve baÄŸlı teçhizattan oluÅŸan bir yapı deÄŸildir. Enerji Piyasası Denetleme BaÅŸkanlığı verisine göre Ekim 2023 itibariyle 270.000 MW kapasitede depolamalı yenilenebilir enerji santrali baÅŸvurusu yapılmıştır [3]. 2022 yılı sonunda güncellemesi yapılan Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri YönetmeliÄŸinin yayımlanmasını takiben, lisans baÅŸvuru süreci hızlanmıştır ve baÅŸvurular onaylandıkça peyderpey sistem kurulumları gerçekleÅŸtirilmekte ve devreye alınmaktadır [4]. Yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin depolanmasındaki temel amaç kapasitenin verimli kullanılabilmesidir.

Yazının devamı için tıklayn