Türkiye, Enerji VerimliliÄŸi Stratejisi ve Eylem Planı’na göre 2030 yılına kadar Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla başına tüketilen enerji miktarını 2000 yılına göre %42 azaltılmayı hedefliyor. Bu kapsamda 2024-2030 döneminde toplamda 37.1 MTEP (milyon ton petrol eÅŸdeÄŸeri) birincil enerji tasarrufu saÄŸlanmasını öngörülüyor.

8-14 Ocak tarihleri arasında kutlanan Enerji VerimliliÄŸi Haftası kapsamında deÄŸerlendirmelerde bulunan Enerji Sanayicileri ve Ä°ÅŸ Ä°nsanları DerneÄŸi (ENSÄ°A) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Alper Kalaycı; birincil enerji kaynaklarında %70 seviyesinde ithalâta bağımlı olan Türkiye’nin, her yıl enerji ithalatına yaklaşık 80 milyar dolar harcadığını anımsattı.

Aynı Üretim için Daha Fazla Enerji

Ä°malat sanayisindeki enerji verimliliÄŸi uygulamalarında çok iyi örnekler olmasına raÄŸmen, Türkiye’nin geliÅŸmiÅŸ ülkeler ortalamasının hâlâ gerisinde olduÄŸunu vurgulayan Kalaycı, aynı üretimin daha az enerji tüketerek yapılabileceÄŸine dikkat çekti. Türkiye’de sanayicilerin Avrupalı rakipleri ile kıyaslandığında, aynı üretimi yapabilmek için daha fazla enerji tükettiÄŸine deÄŸinen Kalaycı, sanayi tesislerinde kullanılan elektrik motorlarının %70’inin düÅŸük verimlilikte motorlardan oluÅŸtuÄŸunu belirtti.

Kalaycı, “Isı kayıpları, atık ısı geri kazanımı, verimli aydınlatma, ısı yalıtımı, enerji izleme sistemleri gibi enerji verimliliÄŸi projeleri ile aynı ölçekte üretimi daha az enerji tüketerek yapmamız mümkün.” dedi. Türkiye'nin enerji yoÄŸunluÄŸunda dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer aldığına iÅŸaret eden ENSÄ°A BaÅŸkanı Alper Kalaycı, ÅŸu deÄŸerlendirmeyi yaptı:
“2021 ve 2022 yıllarında enerji yoÄŸunluÄŸunu dünyada iki yıl üst üste en çok iyileÅŸtiren iki ülkeden biri olduk. Ancak hâlâ 0,141 (TEP/Bin $) deÄŸeri ile OECD ortalaması olan 0,102 (TEP/Bin $) deÄŸerinin çok üzerinde enerji yoÄŸunluÄŸuna sahibiz. Üretim girdisinde enerji maliyetlerinin en yüksek payı aldığı anımsandığında, katma deÄŸeri düÅŸük üretimi yüksek enerji tüketerek yaptığımız görünüyor. Türkiye’nin rekabetçi yapıdan uzaklaÅŸmaması için enerjisini çok daha verimli kullanması, verimli kullanılan enerjinin sıfır maliyetle üretilen enerji anlamına geldiÄŸini unutmaması gerekiyor.”

Enerji VerimliliÄŸi Bir Kültür Olmalı

Ä°ÅŸ dünyasının VAP olarak adlandırılan Verimlilik Artırıcı Projelere yeterli önemi vermediÄŸini belirten Alper Kalaycı, bu projelerin sadece parasal getiri boyutu ile deÄŸil, kültür deÄŸiÅŸimi olarak görülmesi gerektiÄŸini sözlerine ekledi. ENSÄ°A Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Alper Kalaycı, 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla uygulamaya giren “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina” (NSEB) uygulaması hakkında da deÄŸerlendirmelerde bulundu.

Uygulama kapsamında ülke sınırları içerisinde inÅŸa edilecek yeni binaların enerji verimliliÄŸini artırmak ve çevresel etkilerini azaltmak amacıyla yenilenebilir enerji kullanım zorunluluÄŸunun yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltildiÄŸini söyleyen Alper Kalaycı, 2025 yılından itibaren her yıl yaklaşık 30 bin binanın NSEB ÅŸartlarında inÅŸa edileceÄŸi bilgisini verdi.

Bu binalarla yıllık 1850 gigawatt enerji tasarrufu ve 450 bin ton eÅŸdeÄŸer karbondioksit sera gazı azaltımı saÄŸlanacağını, 2035 yılında 102 bin gigawatt/saat tasarruf edilmesinin hedeflendiÄŸini kaydeden Kalaycı, yeni binalarda yenilenebilir enerji kullanımının gelecek yıllarda yüzde 20 seviyesine çıkarılması gerektiÄŸinin altını çizdi.