Birincil enerji kaynaklarında %70 seviyesinde ithalâta bağımlı olan Türkiye, her yıl enerji ithalatına yaklaşık 80 milyar dolar harcarken; 2024 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarını devreye almada baÅŸarılı bir yılı geride bıraktı. 2023 yılında elektrik enerjisi kurulu gücüne sadece 2 bin 338 MW ekleyebilen Türkiye, 2024’te 6 bin MW’a yakın kurulu güç artışı ile tüm zamanların rekorunu kırdı. 2024 yılında yüzde 5 seviyesinde kurulu güç artışı yaÅŸanırken, toplamda 115 bin MW’ı aÅŸan kurulu gücün yüzde 59’u yenilenebilir enerji kaynaklarından oluÅŸtu.

“YEKA Takvimleri ile Yatırımcımız Önünü Daha Net Görüyor”

Enerji sektörünün 2024 yılı sonuçlarını deÄŸerlendiren Enerji Sanayicileri ve Ä°ÅŸ Ä°nsanları DerneÄŸi (ENSÄ°A) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Alper Kalaycı, güneÅŸ enerjisinde rekorların kırıldığı bir yılın geride kaldığına dikkat çekerek, “Bir temiz enerji ülkesi olan Türkiye’nin, kirli ve ithal kaynaklara olan bağımlılığını azaltmak, arz güvenliÄŸimizi saÄŸlamak ve temiz enerji dönüÅŸümünü saÄŸlamak stratejik hedeflerimiz arasında olmalı. GüneÅŸ enerjisi kurulu gücümüz 20 bin MW’ın üzerine çıktı. Potansiyelimizin çok altında olsak da sadece bu veri bile Türkiye’nin bir ‘GüneÅŸ Ülkesi’ olduÄŸunun kanıtı. Åžubat ayında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından toplam 800 MW gücündeki baÄŸlantı kapasitesinin tahsisi amacıyla güneÅŸ enerjisine dayalı altı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) yarışması açılacak. Ocak ayında ise Edirne, Kırklareli ve Sivas'taki toplam 1200 MW kurulu gücündeki beÅŸ rüzgâr YEKA yarışması yapılacak. 2025 yılı YEKA takviminin Resmî Gazete’de yayınlanarak ilân edilmesi yatırımcılarımızın önlerini görmeleri, planlarını ve fizibilitelerini yapabilmeleri için çok büyük önem taşıyor. Bu durum temiz enerji sektörünün uzun yıllardır beklediÄŸi bir durumdu. Sonraki yıllarda da her yıl en az 2000 MW rüzgâr ve güneÅŸ YEKA ihalelerinin yapılmasını bekliyoruz. Birkaç yıllık takvimin hızlı bir ÅŸekilde açıklanması, yatırımcıların ön hazırlıklarını tamamlamaları için kritik önemde.” dedi.

“2035’e Kadar 100 Milyar Dolarlık Dev Yatırım Portföyü”

Yenilenebilir Enerji’ye yönelik 2035 Yol Haritasının 2024 yılı güncellendiÄŸini anımsatan Alper Kalaycı, 2035 yılı için rüzgâr ve güneÅŸ enerjisi hedeflerini yüzde 50 artırarak 120 bin MW’a çıkaran Türkiye’nin, gelecek 10 yılda sadece bu iki enerji kaynağına 80 milyar doların üzerinde yatırım yapacağını; diÄŸer temiz enerji kaynakları olan hidroelektrik, jeotermal, biyokütle ve yeÅŸil hidrojene yapılacak yatırımlarla 100 milyar doların üzerinde dev bir yatırım portföyü oluÅŸacağını vurguladı.

Bu portföyün dünyadaki en önemli enerji dönüÅŸümü yatırımlarından biri olacağını kaydeden ENSÄ°A BaÅŸkanı Alper Kalaycı, ÅŸu deÄŸerlendirmeyi yaptı:

“GeliÅŸmiÅŸ Ülkelerle Arayı Kapatıyoruz”

“Mevcut rüzgâr ve güneÅŸ enerjisi kurulu gücümüzü 2035'e kadar dört katına çıkarmayı hedefliyoruz. Sektörün dinamiklerini bilenler için bu hedeflerin dahi yetersiz olduÄŸunu söylememiz gerekiyor. Türkiye’nin kara ve denizüstü rüzgâr enerjisinde en az 150 bin MW, güneÅŸ enerjisinde ise en az 250 bin MW kurulu güç potansiyelimiz var. Sadece bu iki enerji türünde dört Türkiye’nin enerjisini karşılayabiliriz. 2035 yılına kadar güneÅŸ enerjisinde her yıl en az 5 bin MW, rüzgâr enerjisinde 2 ilâ 3 bin MW kurulu gücü devreye alacağız. Geç çıktığımız bu yolda hızla ilerliyoruz ve geliÅŸmiÅŸ ülkelerle arayı kapatıyoruz.”

Batarya Yatırımlarında Ä°vme 2026’dan Sonra

Temiz enerji sektörü için yaÅŸamsal önem taşıyan bir diÄŸer konunun batarya yatırımları olduÄŸunun altını çizen Kalaycı, bu alanda 2030 yılında 80 bin MW kapasiteye ulaşılmasının hedeflendiÄŸini sözlerine ekledi. Depolamalı rüzgâr ve güneÅŸ enerjisi yatırımları ve temiz enerji kurulu gücünün dağıtım sistemine daha stabil verilmesi için batarya kurulumlarının taşıdığı öneme iÅŸaret eden Kalaycı, 2025 yılında çok sayıda yatırım kararının alınacağını, 2026 yılından itibaren ise Türkiye’nin bu alanda yüksek bir ivme yakalayacağını kaydetti.

“Yeni Binalarda %10 Yenilenebilir Enerji ZorunluluÄŸuna ‘Yetmez Ama Evet”

Türkiye 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla yeni bir uygulamaya da merhaba diyecek. Ülke sınırları içerisinde inÅŸa edilecek yeni binaların enerji verimliliÄŸini artırmak ve çevresel etkilerini azaltmak amacıyla baÅŸlatılan “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina” (NSEB) uygulaması kapsamında yenilenebilir enerji kullanım zorunluluÄŸunu yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltilecek.

Uygulamayı deÄŸerlendiren Enerji Sanayicileri ve Ä°ÅŸ Ä°nsanları DerneÄŸi (ENSÄ°A) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Alper Kalaycı, 2025 yılından itibaren her yıl yaklaşık 30 bin binanın NSEB ÅŸartlarında inÅŸa edileceÄŸini belirterek, bu binalarla yıllık 1850 gigawatt enerji tasarrufu ve 450 bin ton eÅŸdeÄŸer karbondioksit sera gazı azaltımı saÄŸlanacağını söyledi. Bu deÄŸerlerin her yıl kümülatif olarak artacağı bilgisini veren Kalaycı, bu doÄŸrultuda 2035 yılında 102 bin gigawatt/saat tasarruf edilmesinin hedeflendiÄŸine deÄŸindi.

Tasarruf edilen her birim enerjinin, sıfır maliyetle üretilen enerji anlamına geldiÄŸini sözlerine ekleyen Kalaycı; “Bizim talebimiz, yeni inÅŸa edilen binalarda bu oranın en az yüzde 20 olması yönündeydi. Bu nedenle Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı’nın kararını destekliyor, ‘yetmez ama evet’ diyoruz.” dedi.