Enerji GünlüÄŸü ve Kearney tarafından hazırlanan MW100 - Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi” AraÅŸtırması’nın 2024 yılı sonuçları açıklandı. Elektrik üreticilerinin 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla sahip oldukları kurulu güçlerine göre yapılan “MW100, Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi AraÅŸtırması”nda yer alan ÅŸirketlerin toplam kurulu gücü 86.220 MWe’ye ulaşıyor. Bu kapasiteyle, MW100 ÅŸirketleri Türkiye’nin toplam kurulu üretim kapasitesinin yüzde 81’ini oluÅŸturuyor. MW100 ÅŸirketlerinin kurulu güçlerinin kaynak bazında dağılımı incelendiÄŸinde doÄŸalgaz ile hidroelektriÄŸin son yıllarda olduÄŸu gibi önde olduÄŸu görülüyor. Bu iki kaynaktan hidroelektrikte 28.080 MWe, doÄŸal gazda ise 22.222 MWe kurulu üretim kapasitesi bulunuyor. Hidroelektrik ve doÄŸal gazı, 11.094 MWe’lik kurulu güçle yerli kömür izliyor. Son yıllarda büyük yatırım yapılan ve hızla büyüyen yenilenebilir enerji kaynağı rüzgâr, 9.800 MWe’lik kurulu kapasiteye ulaÅŸarak 9.886 MWe’lik kurulu güce sahip ithal kömürü yakında izlemekte.

EÜAÅž’ın Ağırlığı Sürüyor
MW100, 2001 yılından itibaren baÅŸlayan ve 2013’ten sonra hızlanan özelleÅŸtirme programına raÄŸmen kamu kuruluÅŸu Elektrik Üretim Anonim Åžirketi’nin (EÜAÅž) sektördeki ağırlığının sürdüÄŸünü de ortaya koyuyor. MW100 araÅŸtırmasına göre EÜAÅž’a baÄŸlı santrallerin 21.802 MWe’lik kurulu gücü bulunuyor. Bu kapasite, Türkiye’nin 106.659 MWe’lik toplam kurulu üretim kapasitesinin yüzde 20’ini oluÅŸturuyor. EÜAÅž’ın kurulu gücünün 14.451 MWe’si hidroelektrik santrallerden, 4.735 MWe’si doÄŸalgaz santrallerinden, 2.424 MWe’si yerli kömür santrallerinden, 17 MWe’si ise rüzgâr santrallerinden oluÅŸuyor.

Özel Sektörde Ä°lk Sıra ENKA’nın

Özel sektör ÅŸirketleri arasında kurulu güç açısından en büyüÄŸü ise geçen yıl olduÄŸu gibi bu yıl da ENKA. MW100 AraÅŸtırması’na göre ENKA’ya ait santrallerin 3.978 MWe kurulu gücü bulunu yor. ENKA, santralleri bu rakamla Türkiye’nin toplam üretim kapasitesinin yüzde 4’ünü oluÅŸturuyor. MW100 AraÅŸtırması’nda 3.792 MWe’lik kurulu gücüyle Alman E.ON ile Sabancı Holding ortaklığında faaliyet gösteren Enerjisa Üretim üçüncü sırada yer aldı. Dengeli kaynak dağılımına sahip olmasıyla dikkat çeken Enerjisa Üretim, yaptığı yatırımlarla ENKA’ya bu sene daha da yaklaÅŸtı. 3.147 MWe’lik kurulu gücüyle dördüncü durumda bulunan Cengiz Enerji de dengeli kaynak dağılımına sahip oyunculardan biri olarak dikkat çekti. Eren Enerji ise 2.818 MWe’lik kurulu gücüyle beÅŸinci sırada yer aldı.

Öne Çıkan GeliÅŸmeler

2023 yılında devreye giren santrallerin ve kapasite artışlarının çoÄŸunlukla yenilenebilir enerji kaynaklarından geldiÄŸi gözlemleniyor. Sektördeki en büyük kapasite artırımını EÜAÅž gerçekleÅŸtirdi. Yusufeli HES, Kasım ayında verilen EPDK onayı sonrası 548 MWe kapasitesiyle devreye alındı. Barajda depolanan suyun potansiyel enerjisi, Türkiye'deki toplam HES potansiyelinin yaklaşık yüzde 2'sine denk geliyor. EÜAÅž’tan sonra en fazla kapasite artışı Yıldızlar Enerji’deydi. Yıldızlar Enerji’ye ait Gülpınar RES’te geçen yıla kıyasla 131 MWe’lik kapasite artışı gerçekleÅŸti. Åžirket, bu artışla 92. sıradan 63. sıraya yükseldi. Ä°lk 10’daki ÅŸirketler arasında EÜAÅž dışında Enerjisa Üretim, Cengiz Enerji ve Aydem Enerji’de de yeni lisansların devreye girdiÄŸi görülüyor. Enerjisa Üretim’de 2023 yılının sonlarında 25,2 MWe kurulu güce sahip Akköy RES devreye alındı.

Cengiz Enerji, yenilenebilir enerji kaynaklarına yaptığı yatırımlarla enerji portföyünü çeÅŸitlendirmeye devam etti. Bu yıl, rüzgâr enerjisinde dört yeni lisansın devreye girmesinin yanı sıra rüzgâr enerji santrallerini hibrit enerji santraline dönüÅŸtürme planları kapsamında Hamsi RES sahasına 35 MWe güneÅŸ kurulu güç ekledi. Aydem Enerji ise 82,15 MW gücündeki Türkiye’nin en büyük hibrit güneÅŸ enerji santrali (GES) olan UÅŸak Hibrit GES’i faaliyete aldı. RES, GES ve depolama sistemlerini odaklarına aldıkları büyüme stratejisinde kapasitelerini daha da artırmayı planlıyorlar. Kapasite deÄŸiÅŸikliklerine raÄŸmen ilk 10’daki oyuncularda farklılık görülmedi. 2023 yılında, Kalyon Enerji bünyesinde Türkiye’nin ilk Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) projesi olan Karapınar YEKA GES-1, 1000 MWe’ye ulaÅŸarak tam kapasite çalışmaya baÅŸladı.

Listeye 4 Yeni Åžirket Girdi

MW100 listesine bu sene 4 yeni ÅŸirket dahil oldu. Yeni katılan ÅŸirketlerden Doruk Madencilik, 145 MWe yerli kömür yatırımı ile 74. sırada yer aldı. 78’inci sıradaki Genergy’nin 136 MWe doÄŸalgaza dayalı elektrik üretim kapasitesi bulunuyor. Ecogreen Enerji Holding’in güneÅŸ enerjisi alanındaki yatırımları dikkat çekiyor ve 96 MWe güneÅŸ kurulu gücü ile 92. sırada yer alıyor. Geçen sene 112. sırada olan Kastamonu Entegre, biyokütle enerjisi alanındaki 27 MWe kapasite artışı ile bu sene 97. sıraya yükseldi. HABAÅž, Bades Elektrik, Batı Enerji (Batıçim) ve Nokta Yatırım Holding Ä°lk 100 listesinden bu sene çıkan ÅŸirketler oldu.

Elektrik Üretim ve Kurulu Güç Listesindeki Farklılıklar
Kurulu güç kriterine göre yapılan “MW100, Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi” listesinde ilk sırada yer alan EÜAÅž, elektrik üretiminde de birinci sırada yer aldı. EÜAÅž’a baÄŸlı santraller 2022 yılında 43,4 TWh elektrik üretti. Bu Türkiye’nin toplam elektrik üretiminin yüzde 13’üne karşılık geliyor. Özel sektörde ise ilk sıra 18,4 TWh ile Eren Enerji’nin oldu. 2022’de 3. sırada yer alan Enerjisa Üretim 13,1 TWh üretim ile yerini korudu. Toplam kurulu güçte 2. sırada yer alan ENKA, elektrik üretiminde ise 7,1 TWh ile 9. sırada yer aldı. Elektrik üretiminde ilk 10’da yer alan ÅŸirketler sırasıyla EÜAÅž, Eren Enerji, Enerjisa Üretim, Ä°ÇDAÅž, EMBA Power, Limak Enerji, Cengiz Enerji, Diler Holding, ENKA, Aydem Enerji oldu. Kurulu güç listesinde ilk 10’da bulunan 8 ÅŸirketin, elektrik üretiminde de ilk 10’da yer aldığı görüldü. Kurulu güç listesinde ilk 10’da yer alan Çelikler Holding ve Bilgin Enerji ise elektrik üretiminde ilk 10’da yer almadı. Toplam 1320 MWe kurulu güce sahip Hunutlu Termik Santrali’ni iÅŸleten EMBA Power, kurulu güç listesinde 12. sırada yer alırken, elektrik üretiminde 5. sırada yer aldı.

KURULU GÜÇ Ä°LK 10 LÄ°STESÄ° 2023

Åžirket                          Toplam kapasite MWe

1 EÜAÅž                                   21.802
2 ENKA                                   3.978
3 Enerjisa Üretim                 3.792
4 Cengiz Enerji                      3.147
5 Eren Enerji                          2.818
6 Çelikler Holding                  2.769
7 Limak Enerji                        2.576
8 Aydem Enerji                      1.946
9 Ä°ÇDAÅž                                    1.684
10 Bilgin Enerji                       1.639

ELEKTRÄ°K ÜRETÄ°MÄ° Ä°LK 10 LÄ°STESÄ° 2023

Åžirket                             TWh

1 EÜAÅž                               43,4
2 Eren Enerji                    18,4
3 Enerjisa Üretim            13,1
4 Ä°ÇDAÅž                              11,3
5 EMBA Power                 10,4
6 Limak Enerji                   9,5
7 Cengiz Enerji                  9,5
8 Diler Holding                   7,8
9 ENKA                                7,1
10 Aydem Enerji                7