Bu yıl 4. kez düzenlenecek olan Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi ZeroBuild Summit’23’te; Sıfır Enerji Binalar’a dair tüm bileşenler, oturumların yanı sıra fiziki örneklerle de aktarılacak ZeroBuild Summit’23 4.Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi Direktörü Doç. Dr. Gamze Karanfil Kaçmaz etkinlik ile ilgili bilgileri aktardı.


Bu yılki ZeroBuild Summit 4. Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi’nde ana konu ne olacak? Konu hangi çerçevede ele alınacak?

ZeroBuild Summit’23 4. Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi-Mimari, Teknoloji, Yapı Malzemeleri ve Sistemleri "ZeroBuild Possible" (Sıfır Enerji Bina Mümkün) temasında hazırlandı. Zirvemizde, çok düşük miktarda enerji gerektiren ve bu enerjiyi kendi kendine üretebilen, sonucunda da enerji, iklim, sürdürülebilir kentleşme gibi pek çok konuda fayda yaratan binalar olan Sıfır Enerji Bina’lara dönüşümü konu alacağız. Sıfır Enerji Bina’ların hem yeni inşaatlarla oluşturulmasının hem de halihazırda yapılı binaların yenilenmesinde elde edilmesinin yollarını ve böyle bir yol haritasını neden gerekli gördüğümüzü ele alacağız.

Şubat ayında yaşadığımız deprem felaketi sonrasında bugün ve gelecek için daha yaşanılabilir bir dünya yaratma hususunda ZeroBuild Institute olarak olarak bizler de sorumluluk hissediyoruz. Bu nedenle bu yılki ana çerçevemizi deprem eksenli olarak oluşturduk ve merkezimize Depreme Dayanıklı Sıfır Enerji Binalar’ı aldık. Amacımız, hele ki Türkiye gibi bir deprem ülkesinde Depreme Dayanıklı Sıfır Enerji Bina’ların varlığının neden ve ne kadar kıymetli olduğunu, bu binaları oluşturmanın nasıl mümkün olacağını herkese göstererek konu hakkında eyleme geçmeye yönlendirmek.

Sıfır Enerji Bina’yı tam olarak nasıl anlatırsınız?

Sıfır Enerji Binaların en temel gerekliliği enerji ihtiyacının uygun mimari ve mekanik tasarım, bileşen seçimleri ve uygulama yöntemleri vb. Şekilde azaltılarak, kalan bu az miktardaki enerji ihtiyacının yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılanmasıdır.

Deprem özelinde baktığımızda ise Sıfır Enerji Binalar, yapı mevzuatına uygun şekilde depreme karşı dayanıklı olarak inşa edilen, yenilenebilir enerji sistemiyle sürdürülebilirlik ve enerji tasarrufu alanlarında ciddi katkılar yaratan, enerji fazlasını şebekeye satarak gelir getirebilen binalardır. Sıfır Enerji Binalar, gelecekte de yaşadığımız afetlerin tekrarlanabileceğini göz önüne alırsak, hem içindeki insanları koruyacak hem de afetten zarar gören diğer insanlara temel ihtiyaçlarını giderebilecekleri alanlar yaratacak.

Depremin ardından pek çok bina yıkılacak veya büyük oranda yenilenecek. Zirvede de dile getireceğimiz üzere, bu binaların Sıfır Enerji Bina’ya daha sonra kolayca dönüştürülebilecekleri şekilde, A enerji sınıfı olarak inşa edilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu tür bir dönüşümün her sene 20 milyar dolara yakın tasarruf yaratacağını ve ekonomi, enerji ve iklim gibi pek çok alanda fayda sağlayacağını öngörüyoruz.


Summit konuşmacıları ve katılımcıları hakkında neler söylemek istersiniz?

4. Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi-ZeroBuild Summit’23’te "Sıfır Enerji Bina Mümkün-ZeroBuild Possible" sloganıyla değişimi başlatmak üzere 4 gün boyunca 16 oturumda 100’e yakın konuşmacıyı bir araya getireceğiz.

Sıfır enerji bina bileşenleri, binalarda enerji verimliliği uygulamaları, mevzuatlar ve yönetmelikler, finansman, ısı yalıtımı ve insan sağlığı ilişkisi, enerji etkin tasarımlar ile sürdürülebilir mimari, alternatif enerji sistemleri ve uygulama örnekleri gibi pek çok konu üzerinde çalışan bakanlık yetkilileri, politika yapıcılar, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, bina profesyonelleri, üreticiler ve tedarikçiler orada olacak. Çeşitli sivil toplum kuruluşları, odalar, belediyeler, birlikler ve derneklerden de isimleri ağırlayacağız ve sektörün bu yeniden yapılanma sürecine nasıl uyum sağlayabileceğini konuşacağız.

Ülkemizdeki sadece bazı binaların kentsel dönüşüme girmesi, eski bina sayımızın çok yüksek olması gibi faktörler var. Onları da hesaba kattığımızda kısa zaman içerisinde ne yapılabilir, bunun zaman ve maliyet yansıması nasıl olur? Tam bir geçiş ne zamana kadar tamamlanabilir?

Kısa vadede önceliğin binaların yalıtımına yatırım yapmak olması gerektiğine inanıyoruz. Mevcut binalar için bina kabuklarının ısı yalıtımını gerçekleştirmekle yola çıkabiliriz. Çok fazla parametre olduğundan maliyet için net bir rakam veremeyiz. Ancak geri dönüş sürelerinin 4 yıla kadar indiği bilgisine sahibiz.

Yalıtım ile ilgili olarak, devletimizin sunduğu Yalıtım Kredisi’nden de bahsedebiliriz. Bu kredi, halkımızın ısı yalıtımı ile sağlayacağı enerji tasarrufuyla kredi taksitlerinin büyük bir kısmını veya tamamını ödeyebildiği bir kredi olarak işleme kondu. Düşük faizli (%0,99), 60 aya kadar vade seçenekleri sunulan ve hane başına 50.000 TL üst limiti bulunan bir finansman çözümü. Yalıtım Kredisi ile mevcut binalarımızın ısı yalıtımıyla enerji verimli ve çevreye duyarlı, sağlıklı ve konforlu hale getirilebilmesi ve ayrıca makro düzeyde enerjide dışa bağımlılığının azaltılmasına destek olunması hedefleniyor.

Tüm ülkede Sıfır Enerji Bina’lara tam bir geçişin kesinlikle imkansız olmadığını söylemeliyiz. Böyle bütüncül bir dönüşümün 2053’e kadar başarabileceğini düşünüyoruz ancak maliyetinde yine çok fazla değişken bulunduğundan tam bir maliyet bilgisi sunamayız.

Enerji korunumu açısından, Sıfır Enerji Bina’nın önemini gösteren verilerden örnek verebilir misiniz?

Maalesef enerjide büyük oranda dışa bağımlıyız. Ekonomimize bu durum, enerjinin cari açığın %70’ten fazla kısmını oluşturması şeklinde yansıyor. Sıfır Enerji Bina’lar, enerjinin üretimi ve korunumunu önceliklendiren halleriyle enerji tasarrufu yaratarak Türkiye’nin enerji arz güvenliğini ve ekonomimizi iyileştirme potansiyeline sahip.

Burada TEİAŞ’ın verilerinden de bahsedebiliriz. Konutlarda harcanan enerji, Türkiye’deki toplam enerji tüketiminin %30’luk bir kısmına denk geliyor. Sıfır Enerji Binalar, diğer binalara göre %70 ile %90 arasında daha düşük enerji harcıyorlar.

Ayrıca iklim krizinin ciddi olumsuz etkilerinden kaçınmak için karbonsuz şehirlere bir an önce geçiş yapmalıyız. ZeroBuild verilerine göre ise, Sıfır Enerji Bina olmayan binalar, küresel ısınmaya neden olan ve sera gazını oluşturan karbondioksit salınımının %40’ını oluşturuyor. Ulaştığımız bir başka veri de su kullanımının %12, atıkların %65, elektrik tüketiminin %71’lik oranının standart binalardan kaynaklandığı yönünde. Ülkemizin imza attığı 2053 Net Sıfır Karbon taahhüdüne göre de Sıfır Enerji Bina’lara doğru dönüşümün bir zorunluluk haline geldiği inancındayız.

Özetle diyebiliriz ki; Sıfır Enerji Binalar, hem çok daha düşük enerji tüketimi için hem de yenilenebilir enerji sayesinde karbon salınımını önce azaltmak sonra sıfırlamak için global iklim krizine karşı önemli bir adım olacağı gibi, enerji-arz güvenliğimizi de hem bireysel olarak hem de yurt genelinde güçlendirecektir.