DoÄŸan Sevük

Enerji Sektörü Yönetici

2. ATIKLAR VE HAVA KIRLILIÄžI ILE ILIÅžKILI ETKILER

Elektrikli araçların artışı ile bugüne kadar hayatımızda hiç olmadığı kadar bulunması gerekecek kimyasal enerji depolama çözümleri olan bataryalar olacaktır. Elektrikli araçlara ait bataryaların artık kullanılamaz hale geldiÄŸinde, diÄŸer parçalara kıyasla geri dönüÅŸüm süreçleri kolay olmayacaktır. Bu malzemeler genellikle atık hiyerarÅŸisi çerçevesinde tartışılır: önce azaltma, ardından yeniden kullanma, geri dönüÅŸtürme, enerjiyi geri kazanma ve arıtma ve imha etme ÅŸeklinde süreçlerden geçirilir (European Council, 2008). Basamaklı bir yaklaşım olarak da bilinen bu, birçok katı atık türünün sürdürülebilir yönetimi için politika yapıcılar tarafından kulÖrneÄŸin Almanya %100 elektrikli, hibrit ve hidrojen yakıtlı araçlarda; 2021'in sonuna kadar mevcut teÅŸvik 3.000 Euro yerine 6.000 Euro, üreticilerin ilave 3.000 Euro desteÄŸi ile toplam 9.000 Euro'ya kadar teÅŸvik uygulanmaktadır. 2025’ten itibaren yılda 1 milyon elektrikli ve hibrit araç üretilmesini ve Avrupa’da en çok araç üreten ülke haline gelmesi hedefleyen Fransa’da ise elektrikli araç satın alan kiÅŸilere 7 bin Euro indirim yapıldığı bilinmektedir (ODD, 2020). Avrupa BirliÄŸi Komisyonu, Sürdürülebilir ve Akılı Ulaşım Stratejisine göre; Avrupa’da 2030 yılı sonuna kadar 30 milyon civarında elektrikli otomobil ve 80 bin TIR olması öngörülmektedir.

Geri dönüÅŸümle ilgili fırsatları ve engelleri anlamak, birincil kaynakların madenciliÄŸi ve rafine edilmesiyle iliÅŸkili çevresel etkileri azaltmak ve ayrıca bataryaların uygunsuz ÅŸekilde elden çıkarılmasını önlemek için çok önemlidir (IEA, 2020).3. amaç olan SaÄŸlık ve Kaliteli YaÅŸam: SaÄŸlıklı ve kaliteli yaÅŸamı her yaÅŸta güvence altına almak içindeki elektrikli araçların artması ile iliÅŸkilendirilmesi gereken konular; göstergelerde bulunan zararlı kimyasallar ve hava, su ve toprak kirlenmesi ile oluÅŸan hastalık ve ölüm sayılarının azaltılması olacaktır. Bataryaların kullanım ömürlerinin sonuna gelindiÄŸinde yok edilmesi de hem teknik olarak zor hem de maliyetli olduÄŸu için geliÅŸmekte olan ülkelerde tercih edilmemesi mümkün olabilecektir. Bu aÅŸamada yüksek kirlenme yaÅŸanmaması için uluslararası topluma her bir ülkedeki kimyasal kirlenmenin takibi için iÅŸ düÅŸmektedir. Denizlere ve okyanuslara karışacak bu büyük miktarlı atık maddeler tüm ulusların zarar görmesine neden olacak kadar büyük tehlikeye dönüÅŸebilecektir. Bataryaların dönüÅŸümü prosedürleri hassasiyetle uygulanmalı ve sonuçları kamu tarafından takip edilen bir konu haline getirilmelidir. 6. amaç olan Temiz Su ve Sanitasyon Herkes için eriÅŸilebilir su ve atık su hizmetlerini ve sürdürülebilir su yönetimini güvence altına almak içindeki göstergelerden kirliliÄŸi azaltmak için kimyasalların ve maddelerin salınımını en aza indirgeyerek, arıtılmamış atık su oranını yarıya indirerek ve geri dönüÅŸümü ve güvenli tekrar kullanımı küresel olarak ciddi ölçüde artırarak su kalitesinin yükseltilmesi, iyi su kalitesi çevresine sahip su alanlarının oranı takip edilmektedir. 12. Amaç olan Sorumlu üretim ve tüketim Sürdürülebilir üretim ve tüketim kalıplarını saÄŸlamak içindeki göstergelerden doÄŸal kaynakların sürdürülebilir yönetiminin ve etkin kullanımının saÄŸlanması ile kimyasalların ve tüm atıkların yaÅŸam döngüleri boyunca çevresel olarak saÄŸlam biçimde yönetimlerinin saÄŸlanması, kimyasal ve atık etkilerini insan saÄŸlığı ve çevre açısından en aza indirgemek için havaya, suya ve topraÄŸa karışmalarının azaltılması amaçlanmaktadır.

Tüm enerji kaynaklarından üretilen enerjinin elektrikli araçlar ile iliÅŸkisi incelendiÄŸinde kaynaktan bağımsız olarak üretilen elektrik enerji üretim kapasitesi kullanılabilecektir. Fosil yakıtlı araçlarda petrol kökenli olan yakıtlardan bazı biyoyakıtlara geniÅŸleme olsa da bu tür araçlarda karbon salınımı yapmayan enerji kaynağı mümkün olmakta ve her yeni teknoloji ancak daha temiz bir kaynak olabilmektedir. Elektrikli araçlarında daha temiz enerji kaynağı olabilmesi enerjiyi edindiÄŸi elektrik ÅŸebekesinden gelen kaynakların da temiz olması gerekmektedir. Dizel, Benzin ve LPG gibi yakıtlı motorlardan elektrik motorlarına geçiÅŸle birlikte otomobillerde yakıt bazlı sera gazı üretimi yok edilmektedir.

Yazının devamı için tıklayın